De naam Jeuk :
Jeuck, Goei (1125), Gohe (1147), Goei (1125), Goe (1186), Jo´ec (1213), Yeucke (1387)
Aantal inwoners :
1816 : 684
1840 : 777
1890 : 1261
2020 : 1539
Korte geschiedenis
Te Jeuk wijzen archeologische vondsten op het bestaan van een Romeinse nederzetting rond een tempel van Hercules. Vermoedelijk stond de tempel op de plaats van de huidige parochiekerk. Vanaf de 12e eeuw behoorde Jeuk met zekerheid tot het heerlijke domein van de graven van Loon. De heerlijke rechten gingen in het midden van de 14e eeuw over op de prins-bisschop van Luik. Ze werden in 1619 verpand aan het Sint-Janskapittel van Luik; in 1685 aan de graaf van Duras; in 1687 aan Arnold Jamar; en na 1712 aan baron de Bormans de Hasselbroek. Hasselbroek vormde een afzonderlijke Loonse heerlijkheid, maar kwam midden 14e eeuw in handen van de prins-bisschop van Luik. Deze heerlijkheid deelde sinds het begin van de 17e eeuw als pandleen het lot van Jeuk.
Bestuur
Burgemeesters van Jeuk in de 20e eeuw
– Henri Stassens (1885 – 1904)
– Octave Snyers (1904 – 1933)
– Julien Guilliams (1934 – 1941)
– Alfons Putzeys (1941 – 1943)
– Maurice Jozef Onkelinx (in 1943 voorgedragen maar nooit benoemd)
– Jean Louis Vrancken (1945 – 1947)
– Charles Snyers (1947 – 1952/4)
– Abel Peetermans (1952/4 – 1958)
– André Snyers d’Attenhoven (1959 – 1965)
– Albert Moyaerts (1965 – 1970)
1971 – 1976 : Eerste Gemeentefusie
– Borlo (Borlo, Buvingen, Muizen, Mielen, Kerkom) : René Houbey
– Jeuk (Jeuk, Boekhout) : Albert Moyaerts
– Gingelom (Gingelom, Niel) : Paul Soers
– Montenaken (Montenaken, Kortijs, Vorsen) : René Vandormael
1977 : Definitieve Gemeentefusie van Groot-Gingelom met de 11 fusiedorpen
– René Houbey (1/1/1977 – 31/12/1982)
– Albert Moyaerts (1/1/1983 – 31/12/1988)
– Eddy Baldewijns (1/1/1989 – 31/12/1994) en (1/1/1995 -20/6/1995 (wettelijk belet wegens opnemen Ministermandaat – (14/07/1999 – 31/12/2000) en (1/1/2001 – 31/10/2004)
– Charly Moyaerts – dienstdoend burgemeester van 20/6/1995 – 14/07/1999 – effectief burgemeester van 1/11/2004 tot 2015
– Patrick Lismont vanaf 2016
Religieuze gebouwen
Sint-Joriskerk
De Sint-Joriskerk werd in 1855 naar een ontwerp van architect Gerard uit St-Truiden opgetrokken in neoclassicistische stijl. Vijf jaar later kreeg ze de huidige toren erbij. De kerk bezit een Romaans doopvont uit de 12de eeuw.
Het orgel van de Sint-Joriskerk is wegens zijn historische waarde sedert 09.02.2004 beschermd als monument.
Kapellen in Jeuk
Grafmonumenten
Grafmonumenten Pastoors Bettonville 1905 & 1911
Grafmonument Boesmans
Grafmonument Van Nitsen
Grafmonument Smets
Onbekend grafmonument
Onbekend grafmonument
Grafmonument Van Loubbeeck
Andere bezienswaardigheden
Het kasteel van Hasselbroek
Van het oorspronkelijke 17e-eeuwse complex in Maasstijl rest de huidige rechtervleugel met hoektoren. Deze vleugel werd aangepast aan het hoofdgebouw, dat omstreeks 1770-1780 in Lodewijk XVI-stijl uitgevoerd werd. Achter de linkervleugel, het voormalige koetshuis, ligt een neerhof van 1755. Het kasteel is niet toegankelijk voor bezoek.
Het kasteel is sinds 29.04.1974 als monument beschermd.
De Stassenshoeve
De familie Stassens bewoont de Stassenshoeve in de Hasselbroekstraat sinds het midden van de 17e eeuw. Het woonhuis dateert uit 1755.
De Lindehoeve
De Lindehoeve in de Houtstraat dankt haar naam aan haar ligging tegen de voormalige dorpslinde, de gerechtsboom uit het ancien régime. De hoeve fungeerde vanaf de vroege 13e eeuw als laathof van het Sint-Janskapittel van Luik. Vandaar dat zij wel eens Sint-Janshof genoemd wordt.
Het poortgebouw, de stallingen en de dubbele schuur zijn 18e-eeuws (het jaartal 1765 wordt aangeduid op een sluitsteen).
De witgekalkte hoeve heeft een achthoekig binnenplein.
De verdwenen Honshoeve
De Honshoeve was gelegen in de A. Moyaertsstraat.
De boerderij dateert uit het midden van de 18de eeuw. Op de Villaretkaart (1745-1748) en de Ferrariskaart (1771-1778) zien wij al een gesloten hoeve langs de Cicindriabeek.
Ook een eeuw later is de vierkantshoeve duidelijk herkenbaar op een detailplan uit de Atlas der Buurtwegen (1843-1845). De toenmalige eigenaar was Lambert Velaerts.
Begin van de 20e eeuw vestigde dr. Désiré Bormans zich met zijn gezin op deze hoeve. Hij verhuisde vermoedelijk tussen 1902 en 1906 van Montenaken, waar hij naast huisarts ook in de dorpspolitiek actief was, naar Jeuk. Dokter Bormans (Mielen, 21/03/1862 – Jeuk, 02/11/1935) was gehuwd met Jeanne Bormans (Jeuk, 27/07/1863 – Jeuk 13/04/1918).
Uit dit huwelijk werden 6 kinderen geboren : Fernand (1890-1951), Walthère (1892-1961), Laure (1894-1975), Lea (1897 – 1917), Yvonne (1901-1987) en Hélène (1908 – 1993).
De jongste dochter Hélène trouwde in 1930 met Georges Hons (Duras, 11/08/1902 – Jeuk, 15/11/1980). Het echtpaar verbleef op de boerderij en kreeg 2 zonen en 1 dochter : Pierre (1931 – 2014), Mimi (1932) en Jacques (1935 – 1995). De oudste zoon Pierre zette later het fruitbedrijf verder. De hoeve werd nog gedeeltelijk gerenoveerd, maar stond enkele jaren leeg. Werd in 2020 afgebroken om plaats te maken voor 15 nieuwbouwwoningen.
