Vorsen

De naam Vorsen :
Fresin (1380), Vorsen (1433), Verssen (1445)

Aantal inwoners :
2020 : 216

Korte geschiedenis

De Drie Tommen getuigen, net als in het naburige dorp Kortijs, van een Gallo-Romeinse aanwezigheid op Vorsens grondgebied in de 1e eeuw. Vorsen behoorde vanaf de 8e eeuw aan de abdij van Susteren bij Roermond. De voogdij hierover was aanvankelijk in handen van de graven van Loon, die ze in 1281 in pand gaven aan de familie Pickaert de Fresin, de Gavere in 1380-1649 en graaf d’Arberg in 1649-1667. Door een schuldvordering moest deze laatste familie de heerlijkheid Vorsen tweemaal afstaan : aan het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Hoei en aan de familie de Looz-Corswarem. De heerlijke rechten werden aanvankelijk tot 1478 nog gedeeltelijk uitgeoefend door de familie van Vorsen, beheerders van de domaniale hoeve en burcht. Omstreeks 1600 echter kwamen de heerlijke rechten met de hoeve volledig in handen van de voogden. De burchttoren op een motte nabij de domaniale hoeve werd al voor 1469 verwoest. De resterende ruïnes verdwenen in de 19e eeuw.

Bestuur

De burgemeesters van Vorsen in de 20e eeuw
– Joseph Vanhamont (1896 – 1941)
– Pierre Jadoul (3 – 12 juli 1941) (1944 – 1961)
– Louis Herckens (1962 – 1970)

1971 – 1976 : Eerste Gemeentefusie
–  Borlo (Borlo, Buvingen, Muizen, Mielen, Kerkom): René Houbey
–  Jeuk (Jeuk, Boekhout): Albert Moyaerts
– Gingelom (Gingelom, Niel): Paul Soers
– Montenaken (Montenaken, Kortijs, Vorsen): René Vandormael

1977 : Definitieve Gemeentefusie van Groot-Gingelom met de 11 fusiedorpen
– René Houbey (1/1/1977 – 31/12/1982)
– Albert Moyaerts (1/1/1983 – 31/12/1988)
– Eddy Baldewijns (1/1/1989 – 31/12/1994) en (1/1/1995 -20/6/1995(wettelijk belet wegens opnemen Ministermandaat  – (14/07/1999 – 31/12/2000) en (1/1/2001 – 31/10/2004)
– Charly Moyaerts – dienstdoend burgemeester van 20/6/1995 – 14/07/1999 – effectief burgemeester van 1/11/2004 tot 2015
– Patrick Lismont vanaf 2016

Religieuze gebouwen

H. Kruiskerk

H. Kruiskerk van Vorsen

De eenbeukige H. Kruiskerk werd in 1850 in neoclassicistische stijl opgetrokken ter vervanging van een Romaans vervallen bedehuis.
Het kerkmeubilair vormt een mooi geheel : het hoofdaltaar met de schilderij “De Kruisvinding” van Henin als altaarstuk, de kruisweg uit 1863 door J. Lescrenier uit Luik en twee bronzen kroonluchters met kristallen hangers.

Het orgel is één van de talrijke instrumenten die Fr. Loret (Mechelen) vervaardigde en werd in de kerk geplaatst in 1864. Het heeft één klavier en telt tien registers. Het instrumentale gedeelte is vrij seriematig van factuur, maar de orgelkast is een fraai en origineel meubel, klassiek van structuur.

Wegens zijn historische waarde werd het orgel van de Heilige Kruiskerk te Vorsen op 09.02.2004 als beschermd monument geklasseerd.

Kapellen in Vorsen

Grafmonumenten te Vorsen

Andere bezienswaardigheden

De twee tommen en de drie tommen

De hoeve Jadoul

Hoeve Jadoul

De Jadoulhoeve in de Hoogstraat bestond reeds in 1469 als domaniale hoeve, die oorspronkelijk van de abdij van Susteren afhing. Zij werd in de 2e helft van de 18e eeuw herbouwd. De dwarsschuur en de oudere kern van het woonhuis stammen respectievelijk uit 1788 en 1745.

De Banbrouwerij

Banbrouwerij te Vorsen

De Banbrouwerij (of paenhuis) in de Brouwerijstraat was afhankelijk van de hoger besproken hoeve Jadoul en werd na 1755 heropgebouwd. Van dit 18e-eeuwse complex blijft nu slechts het woonhuis over. De brouwerij zelf verdween al voor 1900.